We współczesnym świecie, w którym bardzo wysoko ceni się bezpieczeństwo i ludzkie życie, również producenci samochodów dokładają starań i wprowadzają coraz więcej rozwiązań dbających o bezpieczeństwo. Szczególnie w nowych autach, w których różnego rodzaju systemy elektroniczne odpowiadają za kwestie związane z ochroną życia i zdrowia.
Wszelkiego rodzaju systemy elektroniczne, które mają za zadanie chronić życie i zdrowie kierowcy i pasażerów, wchodzą w skład tak zwanego bezpieczeństwa czynnego pojazdu. Mowa tu na przykład o systemach typu ESP, jak również o wszelkich tak zwanych „asystentach”.
ESP, czyli elektroniczny program stabilizacji jest rozwinięciem systemów ABS i ASR, które blokują koła w trakcie hamowania (ABS) i zapobiegają utracie przyczepności (ASR). ESP odpowiada ponadto za stabilność pojazdu podczas jazdy, a dokładniej o utrzymanie prawidłowego toru jazdy, szczególnie w przypadku złych warunków pogodowych lub w trakcie wykonywania gwałtownych manewrów.
ESP jest powiązany z systemem automatycznego hamowania i działa dzięki współpracy z czujnikiem radarowym i kamerą. Gdy „zauważy” przeszkodę na drodze, wysyła sygnał, który z jednej strony przygotowuje układ hamulcowy do hamowania, a z drugiej – emituje dźwięk ostrzegawczy. Przy prędkości powyżej 30 km/h, jeśli kierowca nie reaguje dostatecznie szybko, system automatycznie hamuje, a następnie, jeśli kierowca wciąż nie wciska pedału hamulca, przyhamowuje z pełną siłą. Przy prędkości niższej niż 30 km/h, w przypadku braku reakcji lub zbyt wolnej reakcji kierowcy, auto natychmiast uruchomia hamowanie awaryjne. Trudno sobie wyobrazić, że jeszcze 30 lat seryjnie montowany ABS był luksusem.
Z systemem ABS powiązane są jeszcze dwa inne – BAS i EBD, które wspomagają układ hamulcowy. BAS, czyli tzw. asystent hamowania działa, gdy podczas hamowania awaryjnego pedał hamulca nie jest dociśnięty dostatecznie mocno. BAS mierzy nacisk na pedał hamulca i jeśli nie jest dostatecznie duży, reguluje moc hamowania. EBD rozkłada natomiast siłę hamującą na poszczególne koła – w razie wykonywania gwałtownego manewru system automatycznie przenosi większą moc hamowania na te koła, które w danej chwili są bardziej obciążone. Jak widać, w dzisiejszych samochodach kierowca ma coraz mniej do powiedzenia podczas jazdy.
Inne ciekawe rozwiązanie to system utrzymywania właściwego pasa ruchu, który poprzez wibracje kierownicy lub sygnał dźwiękowy pilnuje, aby samochód nie zjeżdżał na sąsiedni pas. Szczególnie dobrze sprawdza się to w sytuacjach, gdy zmęczony kierowca lekko przysypia nad kierownicą i zaczyna zjeżdżać z drogi. W celu niedopuszczenia do takich sytuacji w nowych samochodach instalowany jest system kontrolujący stan zmęczenia kierowcy. Na podstawie analizy mimiki twarzy, ruchów głowy i utrzymywania stabilnego toru jazdy system wykrywa zmęczenie, ostrzega przed niebezpieczeństwem i informuje, że należy zjechać z trasy i odpocząć. Oto niezbity dowód wykorzystania najnowszych technologii w motoryzacji z myślą o bezpieczeństwie.
Warto wspomnieć o asystencie ruszania, który zapobiega stoczeniu się samochodu podczas puszczania pedału sprzęgła na wzniesieniu i uniemożliwia poślizg podczas ruszania. Przydatne są czujniki namierzania martwego pola. Wykrywają one zbliżające się pojazdy, które znajdują się w martwym polu lusterka i informują o ewentualnym zagrożeniu w sytuacji próby zmiany pasa ruchu. Z kolei TSR to system odczytujący znaki drogowe i następnie wyświetlający je na ekranie, który ostrzega w przypadku złamania zakazu lub przekroczenia prędkości.
Bezpieczeństwo bierne pojazdu
Do tej pory była mowa o wszelkiego rodzaju systemach i tak zwanych „asystentach”, które wchodzą w skład bezpieczeństwa czynnego pojazdu. Bezpieczeństwo bierne obejmuje natomiast wszystkie rozwiązania konstrukcyjne pozwalające na zmniejszenie ryzyka groźnych dla życia lub zdrowia obrażeń w wyniku wypadku lub kolizji.
Chodzi oczywiście o takie rzeczy jak np. pasy bezpieczeństwa, napinacze, poduszki powietrzne, struktura nadwozia, strefy kontrolowanego zgniotu, dzielona kolumna kierownicy i wszelkiego rodzaju wzmocnienia konstrukcyjne, które chronią pasażerów w wypadku. To także odpowiednio przygotowany system paliwowy, używanie materiałów niepalnych i nietoksycznych, zaokrąglone zewnętrzne kształty, brak ostrych i wystających krawędzi, a wewnątrz używanie głównie miękkich materiałów.
Główną różnicą między bezpieczeństwem czynnym a biernym jest to, że zadaniem systemów wchodzących w skład tego pierwszego jest sprawić, aby do wypadku w ogóle nie doszło, a jeśli już dojdzie, to aby był dużo mniej groźny, niż gdyby tychże systemów nie było. Rozwiązania konstrukcyjne będące częścią bezpieczeństwa biernego mają zaś chronić kierowcę i pasażerów już w razie wypadku lub kolizji, niwelując jego skutki.
Mimo coraz lepszych rozwiązań technicznych i konstrukcyjnych, mimo ciągłego postępu motoryzacyjnego, dopiero połączenie systemów bezpieczeństwa z ostrożną i rozsądną jazdą kierowcy prowadzi do naprawdę realnego zmniejszenia zagrożenia na drogach. Dlatego nie polegaj tylko na zaufaniu do nowoczesnych systemów – miej świadomość swoich umiejętności i skupienie podczas jazdy.
